Fransızlar’dan Osmanlı lûgatı

"Osmanlı Devleti tarihine toplu bakış Fransız lisanında mümkün mü?" sualine, Ä°stanbul'daki Fransız kültür merkezi’nde cevap arandı. Ä°lk kez Fransızca olarak basılan Osmanlı Devleti Lûgati’nin tanıtımı için bir de sohbet toplantısı düzenlendi. Program, Ä°stanbul BaÅŸkonsolosu Muriel Domenach’in açılış konuÅŸmasıyla baÅŸladı. Türkiye Bilim Akademisi üyesi Zafer Toprak’ın yönettiÄŸi sohbette de Paris Diderot ve Galatasaray Ãœniversitesi tarih profesörü Olivier Bouquet, Galatasaray Ãœniversitesi Siyasal Bilgiler Bölümü Öğretim Ãœyesi Ahmet KuyaÅŸ, millî bilimsel araÅŸtırma merkezi araÅŸtırma direktörü Nicolas Vatin ve Osmanlı tarihi uzmanı François Georgeon konuÅŸmacı olarak yer aldılar.

Gilles Veinstein’in projesi olan bu sözlük, Veinstein’in 2013 yılındaki ölümünün ardından 2015 yılında François Georgeon ve Nicolas Vatin tarafından hayata geçirildi. 27 farklı milletten 175 yazarı biraraya getiren sözlük 720 bölümden oluÅŸuyor.  Lûgatta, Osmanlı Devleti’nin 15. ve 20. yüzyılları arasındaki tarihî, siyasî, kurumsal, iktisadî, kültürel ve düşünce yapısına yer veriliyor.
  
Galatasaray Ãœniversitesi'nden Ahmet KuyaÅŸ “Bu çalışmanın önemi, kısa da olsa Osmanlı Devleti’nin her ÅŸeyi ile alakalı bilgiler vermesine dayanıyor. Ayrıca her maddenin sonunda kısa bir bibliyografya var. Bu çalışmanın en büyük özelliÄŸi öğrenciler için olmasıdır veya Osmanlı dönemi tarihini bilmeyen ama yaptıkları çalışmaların Osmanlı tarihiyle kesiÅŸtiÄŸi noktalarda bilgi edinmek isteyenler için faydalı bir yan çalışma unsuru” dedi.

Teknik bilgilerin yanısıra sözlükte oyunlar, giysiler, müzik gibi farklı konular da mevcut. Fransızca ders kitaplarında Osmanlı medeniyetinin ihmal edilen, yanlış aktarılan noktalarını düzeltmek ve önyargıları yıkmak gayesiyle oluşturulan sözlükte her Osmanlı padişahı için ayrı bölümler hazırlanmış.
  
Tarihçi Ä°lber Ortaylı da kitapla alakalı olarak “Konulara baktığımız zaman çok yeni çıktı. Muhtevası oldukça geniÅŸ. ÇevrildiÄŸi takdirde Türk talebelerin de iÅŸine yarayacak ÅŸeyler var. Ama bir müddet daha araÅŸtırmalıyız. Sonra Türkçe’ye çevrilecek galiba. Benzerlerinin üstünde. Daha önce bir Osmanlı lûgatı da Amerikalılar yapmıştı. Bu, onun çok üzerinde bir çalışma olmuÅŸ. BaÅŸka bir memlekette bunun gibisi yayınlamadı. O bakımdan tebrik etmek lazım hazırlayanları” dedi.

Fayard Yayınları’ndan çıkan 1300 sayfalık, 700 maddeden oluÅŸan Osmanlı Devleti Lûgati meraklıları için eÅŸsiz bir tarih kaynağı.

Kaynak: Kuzey Haber Ajansı